Dünya Sağlık Örgütü, korona virüsü hakkında tüm merak edilen soruları ellerindeki veriler doğrultusunda cevaplıyor. İşte bugun itibariyle 169 ülkeye yayılmış olan ve pandemi olarak tarihe geçen Covid-19 hakkında 10 temel sorunun cevabı!
1. Korona Virüsü Nedir?
Korona virüsleri insanlarda ya da hayvanlarda hastalıklara neden olan geniş bir virüs ailesidir. İnsanlarda korona virüsleri, normal gripten SARS ve MERS- COV gibi solunum yollarını etkileyen bir çok hastalığın sebebi olarak bilinmektedir. Son zamanlarda ortaya çıkan türü ise herkesin bildiği üzere Covid-19'dur.
2. Covid-19 nedir?
Covid-19 son zamanlarda ortaya çıkan korona virüsünün sebep olduğu hastalıktır. Bu virüs ve sebep olduğu hastalık Aralık, 2019 yılında Çin'in Wuhan şehrinde çıkmadan önce bilinmiyordu.
3. Covid-19'un belirtileri nelerdir?
Covid-19 'un ilk ve en belirgin semptomları ateş, bitkinlik hissi ve kuru öksürüktür. Bazı hastalar ağrı, sızı, burun tıkanıklığı ya da burun akıntısı, boğaz ağrısı ve ishal gibi belirtiler de gösterebilirler. Genellikle bu semptomlar hafif ve adım adım başlıyor. Bazı hastalar enfekte olmalarına rağmen ilerlem göstermediler ve kendilerini kötü hissetmediler bile. Hastaların %80'i özel bir tedavi almadan iyileşmiş durumdalar. Bu hastalığı kapan her 6 kişiden 1'i ciddi şekilde hasta oldu ve nefes almakta güçlük çekti. Yaşlı insanlar ve yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, diyabet gibi kronik rahatsızlığı olanlar hastalığa daha yatkındırlar ve bu süreci daha ağır geçirirler. Ateş, kuru öksürük ve nefes darlığı şikayetleri olanlar en kısa sürede kendini karantinaya almalı ya da bir sağlık kuruluşuna müracaat etmelidir.
4. Covid-19 Nasıl Bulaşır?
İnsanlar Covid-19 virüsünü enfekte olan başka birinden alabilirler. Enfekte kişi öksürdüğünde ve ya nefes verdiğinde yaydığı virüslü damlacıklar yüzünden bu hastalık kişiden kişiye yayılabilir. Korona virüsü ayni zamanda enfekte kişilerin etrafındaki yüzeylere ve objelere de yerleşir ve bir süre canlı kalır. Yüzeylere bulaşan damlacıkların diğer kişiler tarafından ağız, burun ya da gözler ile edinilmesiyle ya da öksürük / hapşırık ve nefes verme yoluyla yine dağılan bu damlacıklara maruz kalmalarıyla hastalık yayılmış olur, korona virüsü kendine yeni bir konaklama alanı bulmuş olur. Bu nedenle insanlar arasına en az 1 metre mesafe koymanız gerekmektedir. Dünya Sağlık Örgütü yeni veriler elde ettikçe bunu kamuoyu ile paylaşmaya devam edecektir ve bizler de yayınlamış olduğumuz postları güncelleyeceğiz.
5. Covid-19 Olma Olasılığım Nedir?
Risk nerede ve kimlerle olduğunuza bağlı olarak değişir, özellikle korona virüsünün patlak verdiği noktalardaysanız daha yüksek ihtimal vardır. Örneğin Almanya ya da İtalya gibi. Türkiye'de bugün tespit edilen vaka sayısı 670 ve 9 ölüm gerçekleşti. (21 mart 2020)
Bir çok insan için korona virüsüne yakalanmak hala düşük ihtimal fakat dünyada ve ülkemizde virüsün yayıldığı yerler gün geçtikçe artıyor. Kalabalık şehirlerde yaşayanlar ve sürekli seyahat edenler için risk daha yüksek. Ülke yönetimleri ve sağlık otoriteleri yeni vakalar ortaya çıktıkça tedbirleri sıklaştırıyorlar ve önlem alıyorlar.Bu süreçte kalabalık yerlerden, toplantılardan ve seyahatlerden uzak durmaya özen gösterin. Mecbur kalmadıkça kalabalıktan izole olmak ve Korona Virüsünden Temel Korunma Yöntemlerini uygulamak riski azaltacaktır.
Covid-19'un yayılması ve güçlenmesi durdurulabilir, tıpkı Çin ve diğer bazı ülkelerde olduğu gibi.
6. Korona Virüsü Hakkında Endişelenmeli miyim?
Özellikle genç ve çocuklarda Covid-19 daha hafif seyrediyor. Ancak her 5 hastadan biri profesyonel tedaviye ihtiyaç duyuyor. Doğal olarak hızlı şekilde yayılan bu virüs dolayısıyla endişelenmek oldukça normal.
Kendimiz ve sevdiklerimiz için duyduğumuz bu endişeleri korunmak için kanalize edebiliriz.
En önemli ve etkili yöntemlerin başında ellerimizi sık sık yıkamak, solunum yolu hijyenine dikkat etmek ve bulunduğumuz ortamı sık sık dezenfekte etmek geliyor.
İkincil olarak devlet ve sağlık otoriteleri tarafından sizlere verilen tavsiyelere ve uyarılara uymak geliyor.
7. Antibiyotikler Covid-19'u Önlemede ya da Tedavide İşe Yararlar mı?
HAYIR. Antibiyotikler virüslere karşı işe yaramaz, sadece bakteri kaynaklı enfeksiyonlar içindir. Fakat çok iyi bilindiği üzere Covid-19 virüs kaynaklı bir hastalıktır. Enfekte kişiler antibiyotik kullanmamalıdır.
8. Covid-19 'u Tedavi Eden İlaç ya da Bir Tedavi Yöntemi Var mı?
Bazı batı kaynaklı, geleneksel ve ev yapımı tedavi yöntemleri Covid-19'un semptomlarının etkisini azaltsa da henüz kesinleşmiş bir ilaç ya da tedavi bulunmuyor. Dünya Sağlık Örgütü enfekte kişilere kendi yöntemlerini uygulamayı önermiyor, örneğin antibiyotik kullanmak. Neyseki hali hazırda hastalığın tedavisi üzerinde çalışan ekipler mevcut ve denemeler yapıyorlar.
9. Covid-19 için Kuluçka Süresi Ne kadardır?
Kuluçka süresi; virüsü kaptığınız ve hastalığın belirtilerini gösterdiğiniz zaman aralığıdır. Bir çok hesaplama covid-19 için kuluçka süresini 1-14 gün arasında gösteriyor, genellikle 5 gün civarında hastalık belirtileri kendini gösteriyor. Elbette tüm bu hesaplamalar yeni datalar geldikçe güncellenecektir.
10. Korona Virüsü Yüzeylerde ve Objeler Üzerinde Ne Kadar Kalıyor?
Covid-19'a neden olan virüsün yüzeylerde tam olarak ne kadar aktif kaldığı kesin olarak bilinmemekle beraber, diğer korona virüsleri gibi davranış gösterdiği saptanmıştır. Araştırmalar ( virüs hakkındaki ilk bulgular da dahil edilerek) gösteriyor ki yüzeylerde kalma süresi koşullara ( yüzeyin cinsi, ısı ve ya ortamın nemliliği) bağlı olarak bir kaç saat ve bir kaç gün arasında değişmektedir.
Eğer bir yüzeyin enfekte olduğunu düşünüyorsanız basit bir alkol içeren dezenfektan ile temizleyerek hem kendinizi hem de sevdiklerinizi koruyabilirsiniz. Ellerinizi sabun ile ovalayarak yıkayarak ya da alkol içerikli mendillerle temizlemek yeterli olacaktır. Ağız, göz ve burnunuza dokunmaktan kaçınınız.
Not: Bu bilgiler Dünya Sağlık Örgütü'nün resmi internet sitesinde yayınlanan bilgiler ışığında derlenmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder